Werken met de hondenfluit. Toen Wiske rond 10 maanden was, begon ze flink jachtinstinct te ontwikkelen en had ze met regelmaat bananen in haar oren. Ze begon ook steeds meer afstand te nemen tijdens het wandelen en er waren al wat nare incidenten voorgevallen. Het werd dus steeds belangrijker dat ze goed luisterde naar kom hier. Het harde roepen met zware stem als Wiske ver weg was, de paniek in m’n stem toen ze uit angst wegrende, m’n geïrriteerde stem omdat ze na 4x roepen nog steeds achter vogels aan ging, m’n hyper-blije stem die ze feilloos herkent als gelokt worden…Dat werkt allemaal tegen. Wiske reageert erg op hoe ik iets zeg, en ik kan nu eenmaal niet altijd neutraal klinken.

Hondenfluit als recall

Daarom koos ik ervoor om kom hier opnieuw aan te leren met een hondenfluitje. Zo’n fluitje klinkt namelijk wel altijd neutraal en het geluid draagt ver. Daarnaast kan je ook andere commando’s leren met een fluitje, zoals zit of apport.

Fluitsignaal aanleren bij de hond

Het is niet zo dat een hondenfluitje een soort magische truc is waar de hond standaard op reageert. Tijdens wandelingen krijg ik vaak opmerkingen als dat werkt goed zeg, misschien luistert die van mij ook wel naar zo’n fluit of dat heb ik ook geprobeerd maar die van mij negeert het fluitje ook gewoon. Maar een fluitsignaal moet goed aangeleerd worden! Hoe ik dat heb aangeleerd bij Wiske lees je hier.

Hoe leer je jouw hond een hondenfluit aan?

Het aanleren van commando’s op de fluit is vrij gemakkelijk. Om het echt betrouwbaar te maken, zodat je hond reflexmatig reageert op de fluit, zijn er wel 5 dingen om goed in de gaten houden.

1. De fluit. Kies voor een toonvaste fluit. Als je je fluit dan kwijt bent, kun je een identiek fluitje met dezelfde toonhoogte uitkiezen. Acme heeft goede toonvaste fluitjes in verschillende toonhoogtes en uitvoeringen. Ik gebruik de Acme 210.5 voor Wiske.

2. Fluitsignalen. Oefen van tevoren hoe je gaat fluiten, zonder hond in de buurt. Ja, ook ik heb buiten als een mafkees fluitsignalen staan oefenen… Van tevoren weten welk fluitsignaal je gebruikt voorkomt verwarring voor de hond in het trainen en is dus heel belangrijk. Het zorgt er ook voor dat de hond luistert naar het signaal en niet enkel naar (de toonhoogte van) een fluitje dat misschien ook door een andere hondeneigenaar wordt gebruikt. Op die manier kun je met 1 fluitje meerdere commando’s aanleren. Voor Wiske fluit ik kort-lang-kort voor kom en 1x lang voor zit.

3. Let op je timing. De hond moet een commando dat hij al kent gaan koppelen aan een fluitsignaal. Je gaat dus aan de slag met klassieke conditionering. Je weet wel, van Pavlov! Als prikkel A (de fluit) vooraf gaat aan prikkel B (commando kom hier), wat oplevert dat de hond naar je toe komt, dan zal op den duur prikkel A ook zonder prikkel B opleveren dat de hond naar je toe komt. Het doel is dus dat het fluitsignaal de geconditioneerde respons van kom hier teweegbrengt.
Om dit goed aan te leren moet je echt direct na het fluiten het commando zeggen dat je hond al kent. Door je fluitje aan een koord te dragen om je nek kun je hem als het ware laten vallen en direct het commando geven. Aangezien het commando kom hier bij Wiske niet reflexmatig was, zoals bij veel honden, moet daar iets tegenover staan. Dat brengt me tot de laatste 2 punten.

4. Set up for success. Daarmee bedoel ik dat je op zo’n manier traint met de hond dat succes behalen bijna onvermijdelijk is. Wat je wilt voorkomen is dat je eindeloos fluit en je hond niet luistert. Zorg er dus in het begin voor dat je traint in een prikkelarme omgeving zoals een lege kamer, de hal, een veld zonder verdere afleiding en dit heel langzaam opbouwt in een omgeving met meer afleiding. Het is belangrijk dat je in het begin alleen het fluitsignaal & commando gebruikt als je 100% zeker bent dat de hond luistert. Bij twijfel, niet doen.

5. Beloning. Om zeker te zijn dat je hond het gewenste gedrag uitvoert dat jij wilt koppelen aan het fluitsignaal, is het belangrijk dat jij iets hebt wat de hond motiveert. Een beloning, dus. Van een échte beloning neemt het gedrag toe. Neem dus geen standaard brokjes als beloning, maar een scala aan voertjes die van hoge waarde zijn voor je hond. Denk aan stukjes kip of worst, of een spel zoals de bal gooien of een trekspelletje. Zorg dat je van tevoren weet wat jouw hond motiveert! Ook bij belonen is timing belangrijk. Beloon direct na het uitgevoerde commando. Zorg dus dat je het lekkers of het speeltje al direct bij de hand hebt en je niet eerst nog iets hoeft te pakken. Ik houd voor Wiske in zo’n situatie de voertjes al in m’n hand, en zodra ze een opdracht goed heeft uitgevoerd zeg ik yes! en gooi de voertjes direct op de grond.

Werken met de hondenfluit

Weet je hond al wat kom hier of zit betekent? Zorg dan dat je al de randvoorwaarden zoals hierboven omgeschreven op orde hebt. Dus, je hebt zelf je fluitsignaal geoefend, je bent in een prikkelarme omgeving met de hond en je hebt allerlei lekkers en leuks direct bij de hand waar de hond maar al te graag voor wilt luisteren. Waarschijnlijk staat je hond al te dralen om je heen omdat hij al dat leuks en lekkers ziet. En dat is mooi, je wilt 100% zeker zijn dat je hond op je commando reageert. Dan geef je jouw fluitsignaal en zegt direct daarna kom hier of zit (of een ander commando dat je wilt koppelen aan de fluit). Zodra de hond dat commando uitvoert, beloon je hem direct en overdreven.  Daarmee bedoel ik niet gewoon hup 1 koekje, maar strooi jubelend worst over de vloer en maak er een feestje van! Dit herhaal je een paar keer achter elkaar en oefen je een paar keer per dag.

Hondenfluit zonder commando

Als je denkt te zien dat de hond het fluitsignaal snapt, kun je het fluitsignaal zonder commando proberen. Probeer dit alleen niet te vroeg, je wilt succes behalen. Liever te lang oefenen mét direct een commando en alleen wanneer je zeker bent dat de hond luistert, dan te kort oefenen. Je wilt immers dat het een reflex wordt. Toch te snel geprobeerd of hij het fluitsignaal snapt en reageert je hond niet? Gewoon weer stug doorgaan met fluit-commando-belonen. Je zult zien dat je hond al snel doorheeft wat het fluitsignaal betekent, en vanaf dat moment kun je langzaam in lastigere situaties gaan oefenen met meer afleiding en meer afstand. Zelfs nu Wiske bijna 3 jaar is gebruik ik nog regelmatig beloningen bij het fluitsignaal, om haar scherp te houden.

Voorbeelden werken met fluitsignaal

Wiske stopt op een fluitsignaal en apporteert op een fluitsignaal.
Wiske stopt op de fluit terwijl zij een vogel achterna zit en er een dummy valt.
Stop-Fluit oefening (zit) Retrieving for All Occassions.
Nog een stop-fluit (zit) oefening van Retrieving for all Occasions.